Arapça Mütercim ve Tercümanlık Ders İçerikleri

ZORUNLU DERSLER

TRA 103 Kültürlerarası İletişim Becerileri (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/6 AKTS
مهارات الاتصال بين الثقافات

Ders kültürlerarası ve çapraz-kültürel bakış açılarına odaklanarak kültür ve iletişime ilişkin kavramlara dair bilgi sağlamayı amaçlar. Derste kültürler arasındaki farklılıklara ilişkin duyarlılık kazanmak için -değerler, inançlar, algı ve sözlü/sözsüz davranışlar da dahil olmak üzere- kültürel olarak kodlanan iletişimsel davranışlarla ilgili bolca çalışma yapılır. Bilgilendirici ve ikna edici konuşma yapmak dersin bir parçasıdır.

TRA 105 Çevirmenler İçin Türkçe (3-0-0) 3 KREDİ/6 AKTS
اللغة التركية للمترجمين
Bu ders öğrencilere çağdaş Türkçenin biçimbilimsel ve sözdizimsel yapısının bir çözümlemesini sunmaktadır.

HUM 101 Arapça Modern Metin Okumaları (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/6 AKTS
مطالعة نصوص عربية معاصرة
Bu ders hukuk, tıp, ekonomi, siyaset, sanat, tarih ve din gibi farklı alanlardan Arapça modern metinleri içerir.

TRA 102 Çeviriye Giriş (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/6 AKTS
مدخل إلى الترجمة
Bu ders çeviribilimdeki çok sayıda konuyu ve tartışmayı kapsar. Öğrencilere çeviribilim tarihine genel bir bakış, farklı çeviri kuramları, metin türleri ve türlerle ilgili çalışmalar dahil olmak üzere, çeviriye dair farklı yaklaşımları sunar. Öğrencilerin çeviri edincini daha da geliştirmesini sağlar ve kuramsal düşüncelerin çevirinin tanımlanmasına, oluşturulmasına ve geliştirilmesine nasıl katkıda bulunduğunu bir takım uygulamalı örnekler sunarak gösterir. Aynı zamanda kaynak ve erek metinler, kaynak ve erek diller ve kültürler arasındaki ilişkileri sorgulayarak çeviri edincinin doğasını açıklar.

HUM 102 Arapça Klasik Metin Okumaları (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/6 AKTS
مطالعة نصوص عربية كلاسكية
Bu ders İslamiyet öncesi, Hz. Peygamber ve Hulafâ-i râşidûn, Emevî, Abbasî ve Osmanlı dönemlerinden şiir ve nesir edebi türlerine ait seçme metinleri içermektedir.

TRA 108 Karşılaştırmalı Medeniyet Araştırmaları (Arapça) (2-0-0) 2 KREDİ/6 AKTS
دراسات حضارية مقارنة
Bu ders öğrencilere çeviri süreçlerinde yardımcı olacak tarihsel çalışmalardaki temel metodolojilere ek olarak tarihsel ve medeniyet çalışmalarını ve metinleri tanıtır. Öğrenciler, medeniyet çalışmaları üzerine yazılmış çeşitli metinleri inceler ve bunları karşılaştırır.

INTA 108 Sözlü Çeviri Uygulamaları (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/3 AKTS
تطبيقات على الترجمة الشفهية
Ders sözlü çevirinin farklı dallarında gerekli olan yetkinlik ve becerilerin geliştirilmesine yönelik alıştırmaları ve pratik uygulamaları içerir. Arapçanın temel ses ve aksan bilgisini gözeterek uygulamaya ağırlık verir. Öğrencilere Arapçayı sözlü çeviri bağlamında daha yetkin kullanmalarını hedefleyen sınıf içi uygulamalar ve örnekler sunulur. Finans, tıp ve genel kültür alanlarında kısa konuşma alıştırmaları ile ses kontrolü, doğru telaffuz ve temel sözcük bilgisi alanlarında yetkinlikler aktarılır.

TRA 201 Çeviri Teknolojileri (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
الترجمة والتكنولجيا
Bu ders, öğrencilere çeviri alanında üretkenliği arttıran teknolojileri tanıtmayı ve bunları kullanma konusunda temel düzeyde yetkinlik kazandırmayı amaçlar. Öğrenciler küresel çeviri sektörünün temel kavramları, temel düzey bilgisayar kullanımı, çevrimiçi iletişim ve dosya paylaşımı ve bilgisayar destekli çeviri araçlarının kullanımı hakkında bilgi sahibi olur.

TRA 203 Çeviri Amaçlı Metin Çözümlemesi (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/5 AKTS
تحليل النصوص للترجمة
Bu dersin amacı öğrencilere çeviri amaçlı metin çözümleme yapmaları için gereken temel becerileri sağlamaktır. Ders, işlevsel olarak uygun bir erek metin üretmek için kaynak metin incelemesinin bir ön koşul olduğunu vurgular. Dilbilgisel özellikler, metin yapıları, iletişimsel işlevler, sözcük seçimleri ve kültürel öğeler gibi unsurlara odaklanarak metin çözümleme ile ilgili kavramlara ilişkin öğrencilerin bilgisini geliştirir. Öğrencilere metinlerin dili ve kullanım bağlamları arasındaki karmaşık ilişki hakkında temel bilgi ve anlayış kazandırılır. Böylelikle metinleri hem kaynak hem de erek kültürün kültürel öğelerine gereken önemi vererek çözümleyebilir ve çevirebilirler.

INTA 207 Toplum Çevirmenliğine Giriş (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
مدخل إلى الترجمة المجتمعية
Bu ders, öğrencilerin toplum çevirmenliği için gerekli olan beceriler, mesleğin kültürel boyutu, toplum çevirmenlerinin çalışma ortamları ve meslek etiği ve davranış kuralları gibi konuları tanıtmayı amaçlar. Öğrenciler, araştırma teknikleri, terimce hazırlama, not alma ve kısa süreli hafıza gibi sözlü çeviri becerilerinin yanı sıra hukuk, tıp, eğitim gibi çeşitli alanlarda bilgilerini geliştirir. Öğrenciler doktor randevusu, mahkeme, veli toplantısı ve (deprem, sel, kasırga gibi) afet senaryoları üzerinden kamu hizmeti alanlarında sözlü çeviri alıştırmaları yaparlar. Öğrenciler kendilerine verilen senaryolara göre terimce listeleri hazırlarlar. Farklı kültürlerle çalışan toplum çevirmenlerinin, kültürel farklılıkların bilincinde olmaları ve mesleklerini buna göre icra etmeleri gerektiği bilinci öğrencilere kazandırılır.

TRA 208 Teknik Metin Yazarlığı (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
إعداد نصوص تخصصية
Dersin amacı, öğrencilere teknik metinlerin yazılması ve çevrilmesine ilişkin temel bilgileri sağlamaktır. Dönem boyunca teknik metinlerin özellikleri hem kuramsal olarak hem de farklı uzmanlık alanlarına ait belirli örnekler üzerinden incelenir. Aynı zamanda birçok uygulamalı çalışma yapılır. Dönem içinde hazırlanan projeler, öğrencilerin biçem ve dil kullanımında teknik metin yazarlığının mantığını kavramasına, gerekli araştırma edinç ve becerilerini geliştirmesine ve teknik metinlerin hazırlanmasında ilgili teknolojileri kullanmasına yardımcı olur.

TRA 210 Proje Yönetimine Giriş (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
مدخل في إدارة المشاريع
Bu dersin amacı, öğrencilerin proje yönetimi hakkında temel düzeyde bilgi edinmesini ve basit bir çeviri projesini yürütebilecek bilgi ve donanıma sahip olmasını sağlamaktır. Öğrenciler bir çeviri projesi yürütürken kullanacakları gereçler hakkında bilgi sahibi olurken, projenin tamamlanabilmesi için gerekli adımları öğrenir.

INTA 301 Ardıl Çeviri (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
ترجمة تتبعية
Ders, öğrencilere ardıl çeviri alanına genel bir giriş sağlar. Sözlü çeviri mesleği içinde ardıl çeviri yönteminin tarihine kısa bir girişin ardından, ardıl çeviri için gerekli olan beceriler üzerinden çalışılır: etkin dinleme, farklı işlevleri eş zamanlı yapma becerisi, not alma teknikleri, erek dildeki ifadenin önceden planlanması, zaman baskısını yönetme ve sözlü çeviri sırasında dinleyenlerle etkileşim kurma, bu beceriler arasındadır. Kursun sonunda, bütün bu becerilerin, akıcı ve nitelikli bir çeviri için koordinasyonu üzerinde durulur. Ders boyunca, farklı konularda yapılmış konuşma kayıtları ile uygulamalar yapılır.

TRA 303 Çeviri Kuramı ve Eleştirisi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
نظريات الترجمة ونقدها
Bu derste, öğrencilere çeviribilimin tarihsel arka planı aktarılır ve farklı düşünce okulları ve yaklaşımlar arasındaki bağlantılar kurularak kronolojik bir sırayla anlatılır. Böylece çeviri kuramı ve eleştirisi hakkındaki nosyonların 20. ve 21. yüzyıllarda nasıl geliştiği ve çeşitli argümanların birbiri üzerine eklemlenişi gösterilir.

INTA 306 Yazılı Metinden Sözlü Çeviri (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
الترجمة المنظورة
Bu derste öğrencilere konferanslarda karşılaşabilecekleri konular ile ilgili hızlı metin analiz teknikleri sunulur, yazılı metinler sözlü çevirilir. Ders konferans çevirmenliğine giriş niteliği taşır.

TRA 308 Çeviride Kalite Standartları (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
معايير الجودة في الترجمة
Bu ders, bir meslek olarak çevirmenlik ve bir sektör olarak dil hizmeti sektöründe kalite standartlarını kapsar. Genel anlamda çeviri süreçlerinde çevirmenlik, editörlük, son okuyuculuk, proje/terminoloji yöneticiliği gibi rollerin kalite standartları çerçevesinde nasıl şekillendiğini tartışır. Çeviri sonrası süreçlerde nasıl kalite kontrol yapıldığını ve iş dosyasının nasıl kapatıldığını içerir.

TRA 401 Araştırma Teknikleri (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
أساليب البحث
Ders, sosyal bilimler alanında araştırma yapmak için gerekli teknikleri ve bilgileri kapsar. Bunların yanında, araştırma yapmak için gerekli kuramsal altyapılara değinir. Derste, ana hat belirleme, hipotez oluşturma, araştırma yorumlama, eleştirme ve nihai olarak araştırma yürütme konuları tartışılır."

TRA 403 Çeviri ve Proje Yönetimi (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
الترجمة وإدارة المشاريع
Bu ders, öğrencilerin küresel çeviri sektöründeki temel proje yönetim becerisini geliştirmeyi amaçlar. Ders, öğrencilere farklı projelerde izlenecek proje yönetim süreçleri, bilgisayar destekli çeviri ve proje yönetim araçlarının etkin kullanımı konularında bilgi sağlar.

INTA 403 Tıp ve Hukuk Alanında Toplum Çevirmenliği (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
الترجمة الاجتماعية في الشؤون القانونية والرعاية الصحية
Bu ders, öğrencilerin tıp ve hukuk alanlarında toplum çevirmenliği için gerekli olan beceriler, mesleğin kültürel boyutu, toplum çevirmenlerinin çalışma ortamları ve meslek etiği ve davranış kuralları gibi konularla ilgili derinlemesine bilgi sahibi olmalarını amaçlar. Öğrenciler, araştırma teknikleri, terimce hazırlama, not alma ve kısa süreli hafıza gibi sözlü çeviri becerilerinin yanı sıra hukuk ve tıp alanlarındaki bilgilerini geliştirir. Öğrenciler ardıl ve eşzamanlı çeviri yöntemlerini kullanarak sözü edilen alanlarda çalışan toplum çevirmenlerinin hastaneler, karakollar, mahkeme salonları ve diğer alanlarda yaygın olarak karşılaştıkları durumlarla ilgili senaryolar üzerinden alıştırmalar yapar. Ders kapsamında dünyanın farklı ülkelerinde tıp ve hukuk alanlarında çalışan toplum çevirmenleri için belirlenen mesleki etik kurallar ve standartlar irdelenir; böylelikle öğrenciler mesleğin doğasını ve gereksinimlerini kavrar.

TRA 402 Bitirme Tezi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
بحث التخرج
Bu derste öğrenciler lisans bitirme tezi hazırlar. Öğrenciler Arapçadan Türkçeye bir metin çevirir. İlgili literatürü tarar. Çeviri yorumu bölümü yazar.

TRA 408 Özel Alan Çevirisi (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
ترجمة مواضيع خاصة
Bu ders belirli alanlardan metinlere ait özellikleri içerir ve öğrencilerin metin türleri, biçemsel özellikler, yapılar, terminoloji vb. konular hakkında bilgi edinmelerini sağlar.

INTA 406 Konferans Çevirisi (Arapça) (2-1-0) 3 KREDİ/3 AKTS
ترجمة مؤتمرات
Bu ders konferans çevirmenliğindeki çok sayıda konuyu ve tartışmayı kapsar. Öğrencilere farklı konularda (siyaset, hukuk, finans, tıp) eş zamanlı sözlü çeviri egzersizi yapma fırsatı sunar.

SEÇMELİ DERSLER

TRA 221 Yazı Becerisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
مهارات الكتابة
Bu ders metin üretimiyle ilgili yazı yazma stratejileri, metin türleri, tartışmacı yapılar, araştırma ve yazıda kaynakların kullanımı gibi konuları ve yaklaşımları ele alır. Öğrenciler ders kapsamında farklı türlerde metinler üreterek yazma becerilerini geliştirir.

AAP 221 Dinleme ve Okumayı Geliştirme (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
استيعاب سَمْعِيّ وقرائيّ
Bu ders öğrencilerin okuma, anlama, dinleme ve konuşma becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Bu amaç doğrultusunda ses kayıtları, videolar ve metinler üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

LING 221 Çevirmenler için Dilbilim (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
علم اللغة للمترجمين
Ders, çevirmen olacak öğrencilerin ihtiyaçlarını öngörerek, öğrencilere dilbilim alanına genel bir giriş sunar.

TRA 222 Yaratıcı Metin Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
الترجمة الإبداعية للنصوص
Bu derste öğrenciler reklamcılık ve pazarlama metinlerindeki sözcükleri, deyimleri, söz oyunlarını, sloganları, görselleri, müzikleri vb. unsurları kültürel farklılıkları göz önünde bulundurarak bir dilden başka bir dile uyarlar.

AAP 220 Çevirmenler için Arapça Dilbilgisi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
القواعد العربية للمترجمين
Bu ders Arapça dilbilgisi kurallarını ve dilbilgisi alıştırmalarını içermektedir.

HUM 222 Çağdaş Arap Edebiyatı (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
الأدب العربي المعاصر
Bu ders çağdaş Arap edebiyatının yükselişinin nedenlerini, gelişim aşamalarını ve çağdaş edebiyata farklı yaklaşımları içerir. Bu bağlamda hikâye, oyun ve roman gibi çağdaş Arap edebiyatı türlerini ele alır.

HUM 224 Çağdaş Arap Hikayesi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
قصة عربية قصيرة
Bu ders öğrencilerin çağdaş Arap edebiyatını tanımalarını sağlar. Derste öğrenciler hem metin incelemesi yaparlar hem de metinlere özgü konuları tartışırlar.

TRA 321 Uluslarası İlişkiler ve Diplomasi Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
الترجمة في العلاقات الدولية والدبلوماسية
Bu ders, belirli alanlardan metinlere ait özellikleri içerir ve öğrencilerin metin türleri, biçemsel özellikler, yapılar, terminoloji vb. konular hakkında bilgi edinmelerini sağlar.

TRA 325 Makine Çevirisi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
الترجمة الآلية
Ders, makine çevirisi tarihine genel bir bakışla başlar ve tarihsel süreç içerisinde makine çevirisinin evrimini inceler. Farklı altyapılar kullanan (Kural tabanlı (RBMT), istatiksel (SMT), Örnek tabanlı (EBMT) ve (Derin) Nöral (NMT)) makine çevirisi yazılımları (Google Translate, Bing Translate, IBM Watson, Pairphrase, KatanMT, SYSTRAN) incelenir. Bu yazılımlar kullanılarak çeviri öncesi ve çeviri sonrası süreçlerin pratiği yapılır.

TRA 327 Dini Metin Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
ترجمة نصوص دينية
İslami ilimlere ait seçilmiş metinler okutularak, bu metinlerin çeviri açısından farklılıkları ve özellikleri incelenmektedir.

TRA 322 Tıp Metinleri Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
ترجمة نصوص طبية
Ders, tıp alanındaki metinleri çevirmek için gerekli olan yetkinlik ve becerilerin geliştirilmesine yönelik pratik uygulamalar ve temel teorik bilgileri içerir. Ders kapsamında, alanın pratik ve kuramsal boyutları tartışılacaktır.

TRA 324 Çeviri Tarihi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
تاريخ الترجمة
Bu derste tarihi kronolojiye göre her devirde yapılmış çeviri hareketlerinin izlenmesi ve öğrencilerin tarihsel süreçte önemli bir rol oynamış olan çevirmenlerin etkinlikleri hakkında bilgi sahibi olması hedeflenir.

TRA 326 Hukuk Metinleri Çevirisi (Arapça)
ترجمة نصوص قانونية
Öğrenciler hukuk alanında kullanılan terminolojiye aşina olur ve bu terimleri analiz ederek terim listeleri oluşturabilir. Farklı yasal belgeler ile çalışarak farklı yasal sistemler içinde yer alan ülkeler arasında çeviri sürecinin nasıl işleyeceğine dair bilgi edinir.

INTA 328 Basın ve Medya Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
الترجمة الصحفية والإعلامية
Ders, basın ve medyada sözlü çeviri alanında gerekli olan yetkinlik ve becerilerin geliştirilmesine yönelik pratik uygulamalar ve temel teorik bilgileri içerir.

LING 328 Karşılaştırmalı Dilbilim (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
علم اللغة المقارن
Ders, öğrencilere Türkçe ve Arapçanın biçimbilimsel ve sözdizimsel yapısının karşılaştırmalı olarak çözümlemesini sunar.

TRA 421 Edebi Metin Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
ترجمة نصوص أدبية
Ders, edebi çevirinin farklı dallarında gerekli olan yetkinlik ve becerilerin geliştirilmesine yönelik pratik uygulamalar ve temel teorik bilgileri içerir. Dersin kapsamında, edebi çevirinin pratik ve kuramsal boyutları, şiir çevirisi, edebi çeviri stratejileri, tiyatro çevirisi, edebi çeviri bağlamında üslup kavramı, yayıncılık stratejileri ve yayıncılık sektöründe edebiyat çevirmeninin konumu konuları tartışılacaktır. Ders, kuramsal okumalar yanında, öğrencinin farklı metin türlerinde çeviri becerilerini geliştirebilecekleri, klasik ve çağdaş yazarların metinleri üzerinde çeviri uygulamalarını da içermektedir.

AAP 421 Kelime Dağarcığını Geliştirme (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
تَنمِيَة المفردات
Siyaset, hukuk, sanayi, sanat, tıp ve spor gibi farklı uzmanlık alanlarına ait Arapça-Türkçe terim veri tabanı oluşturulur. Her iki dilden karşılıklı çeviri alıştırmaları yapılır. Terimlerin eş anlamları, kültürel çağrışımları ele alınarak en uygun anlam çeviri metne yansıtılır.

AAP 423 Arapça Paragraf ve Makale Yazma (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
كتابةُ فقرة ومقالة بالعَرَبِيّة
Bu ders, öğrencilerin akademik düzeyde metin yazma becerilerini geliştirecek türden okumaları ve yazı çalışmalarını içermektedir. Özellikle Arapça bilimsel makale yazı becerisini geliştirecek uygulama, atöyle çalışması ve ödevlere yoğunlaşmaktadır.

TRA 424 Ekonomi Metinleri Çevirisi (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
ترجمة نصوص اقتصادية
Ekonomi alanından farklı konularda metinler, çeviri amaçlı metin çözümleme teknikleri ile incelenmekte ve öğrenciler edindikleri kuramsal bilgiyi uygulama imkanı bulmaktadır.

TRA 426 Söylem Çözümlemesi (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
تحليل الخطاب
Bu ders, söylem çözümlemesi çalışmaları için gerekli olabilecek kuramsal ve yöntembilimsel artalan hakkında genel bir bilgi sunar ve çeşitli paradigmaların/ekollerin bu konulara farklı yaklaşımlarını inceleyerek ilerler.

AAP 420 Arapça Diyalektler (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
اللهجات العربية
Bu ders klasik Arap Lehçelerini ve günümüzde Arap coğrafyasında yerel halk tarafından konuşulan modern Arap Lehçelerini içermektedir.

AAP 422 İleri Arapça Yazılı Anlatım (Arapça) (Arapça) (3-0-0) 3 KREDİ/5 AKTS
التعبير الكتابي المتقدم بالعربية
Bu ders öğrencilere ileri seviyede Arapça yazılı anlatım becerilerini geliştirmek için gerekli teknikleri ve metin türlerini tanıtır. Öğrenciler farklı konular üzerine metinler üreterek öğrendikleri teknikleri uygular.